Harcerski Ośrodek Wodny

Obserwacje lodów prowadzone na statkach zapisywane są w postaci zaszyfrowanej w specjalnych dziennikach obserwacji meteorologicznych (np. polski - Dziennik Okrętowych Obserwacji Meteorologicznych i Hydrologicznych, angielski - Ship's Meteorological Logbook, amerykański Ship's Weather Observations, niemiecki - Meteorologisches Tagebuch czy francuski Carnet d'observations meteorologiques des navires en mer/Log Book of Meteorological Observations for Ships at Sea). Obserwacje te po zaszyfrowaniu powinny być na bieżąco przekazywane w postaci depeszy, drogą radiową lub satelitarną, do ustalonych zbiornic meteorologicznych na lądzie. Na ogół obserwacje hydro-meteorologiczne prowadzi się w ustalonych terminach, to jest o 00, 03, 06, 09, 12, 15, 18 i 21 GMT. Jeżeli jednak zachodzi potrzeba, można je wykonywać częściej.

Do szyfrowania obserwacji meteorologicznych i hydrologicznych służy specjalny klucz FM 13 - XI SHIP umożliwiający przesyłanie meldunków o warunkach pogodowych i hydrologicznych w formie krótkich depesz, w sposób ścisły i zrozumiały dla wszystkich zainteresowanych. Klucz FM 13 - XI SHIP omówiony jest w specjalnym wydawnictwie WMO (Manual on Codes - WMO 306). Wyczerpujący opis tego klucza zamieszcza III tom Admiralty List of Radio Signals (w rozdziale Meteorological and Oceanographic Codes). Zasady posługiwania się kluczem wraz z omówieniem liczb kodowych znaleźć można również w specjalnych materiałach wydawanych przez służby meteorologiczne poszczególnych państw (w Polsce IMGW) w postaci instrukcji, plansz czy plakatów.

Zarówno w dzienniku obserwacji jak i w depeszy informacje o lodach, w postaci specjalnej grupy lodowej poprzedzonej słowem ICE, podaje się wtedy gdy lód morski lub lód pochodzenia lądowego widoczny jest albo był zaobserwowany w zasięgu 30 Mm od pozycji jaką zajmuje statek w chwili wykonywania obserwacji. W przypadku występowania jedynie gór lodowych lub produktów ich rozpadu i braku bliższych danych o lodach morskich, można zamiast omawianej grupy lodowej podać na końcu depeszy lub zapisu w dzienniku obserwacji (w grupie informacje uzupełniające) słowo BERGS i dodać liczbę zaobserwowanych gór lodowych.

Grupa lodowa ma symboliczną postać: ci Si bi Di zi  i obejmuje informacje o:

ci  - zwartości i sposobie rozmieszczenia lodu morskiego,
Si  - stadiach rozwojowych lodu,
bi - lodzie pochodzenia lądowego,
Di - orientacji głównego skraju lodu,
zi - aktualnej sytuacji lodowej i tendencji zmian warunków lodowych w okresie trzech godzin poprzedzających obserwację.

W trakcie zapisywania obserwacji i układania depeszy w miejsce symboli podstawia się, zgodnie z tabelami kodowymi, cyfry (nazywane liczbami klucza) odpowiadające poszczególnym cechom warunków lodowych.

Grupa lodowa powinna być zapisywana w dzienniku i przekazywana w depeszy zawsze wtedy gdy:
- w czasie obserwacji w pozycji statku obserwuje się lód morski lub lód pochodzenia lądowego. W przypadku gdy statek skraj lodu przecina lub jedynie widzi w okresie pomiędzy obserwacjami, informacja o tym winna być przekazana tekstem otwartym w postaci: "ICE EDGE LAT ... LONG ..." (z pozycją w stopniach i minutach).
- statek zbliża się do obszaru pokrytego lodem, ale jeszcze w niego nie wszedł, informacje: o skraju lodu (Di), zwartości lub sposobie rozmieszczenia lodu (ci) i stadium jego rozwoju (Si) powinny być przekazywane jedynie wtedy, gdy statek znajduje się w bliskiej odległości od lodu, to jest w odległości nie większej niż 0.5 Mm.

Liczby klucza odpowiadające poszczególnym elementom charakterystyki zlodzenia akwenu (ci Si bi Di zi) przedstawiają się następująco:

ci - ZWARTOŚĆ I SPOSÓB ROZMIESZCZENIA LODU MORSKIEGO - CONCENTRATION OR ARRANGEMENT OF SEA ICE

Si - STADIA ROZWOJOWE LODU -  STAGE OF DEVELOPMENT

bi  -  LÓD POCHODZENIA LĄDOWEGO - ICE OF LAND ORIGIN
 

Di  - ORIENTACJA GŁÓWNEGO SKRAJU LODU - BEARNING OF PRINCIPAL ICE EDGE
 

zi - AKTUALNA SYTUACJA LODOWA I TENDENCJA ZMIAN WARUNKÓW LODOWYCH W OKRESIE TRZECH POPRZEDZAJĄCYCH OBSERWACJĘ - RESENT ICE SITUATION AND TREND OF CONDITIONS OVER PRECEDING 3 HOURS

Uwagi:

1. Sytuacja, w której statek znajduje się w kanale wolnym od lodu o szerokości powyżej 1,0 Mm, winna być szyfrowana ako: ci  = 1, Di = 0.
2. Sytuacja, w której statek znajduje się w lodzie stałym z granicą poza zasięgiem widzenia powinna być szyfrowana: ci  = 1, Di = 9.
3. W przypadku gdy lód morski nie jest obserwowany i grupa klucza jest wykorzystywana tylko do informowania o lodzie pochodzenia lądowego, grupa winna być szyfrowana jako: ci = 0, Si  = /, bi , Di = /, zi.= 0 (0/bi /0). Na przykład: 0/2/0 oznaczać będzie 6-10 gór lodowych w polu widzenia, przy całkowitym braku lodu morskiego.

Przykłady:

1. Statek znajduje się wśród jednolicie rozmieszczonego lodu, którego zwartość oceniono na 5/10. Na powierzchni morza obserwuje się krążki lodowe niłasu jasnego i niewielkie ilości śryżu. Występuje kilkanaście odłamów i odłamków gór lodowqych
   Grupa lodowa zostanie zakodowana jako:  ICE  31592
2. Statek od kilku godzin lawiruje pomiędzy pasmami zwartej i bardzo zwartej kry. Przeważają kry lodu pierwszorocznego o grubości około 90 cm. W niewielkich ilościach występuje lód cieńszy - o grubości około 30-50 cm. Nie obserwuje się lodu pochodzenia lądowego.
   Grupa lodowa zostanie zakodowana jako:  ICE  76/95
3. Statek zbliża się do skraju zwartego lodu, którego przebieg określono za pomocą radaru na NW. Obserwuje się na ogół małe kry lodu szaro-białego i w niewielkich ilościach lodu pierwszorocznego. Na otwartej wodzie widać również 3 góry lodowe i kilka growlerów.
   Grupa lodowa zostanie zakodowana jako:  ICE  43670

Na podstawie opracowania Anny Styszyńskiej zamieszczonego na stronie: http://ocean.wsm.gdynia.pl